Η παραίτηση του Τσάρου

Απόσπασμα από κήρυγμα του αγίου Ιωάννη Μαξιμόβιτς, κατά την 40η επέτειο του μαρτυρίου των βασιλομαρτύρων.

Τι συνέβη σαν σήμερα πριν από σαράντα χρόνια; Αποστασία από τον κεχρισμένο του Θεού, αποστασία από την υποταγμένη στον Θεό εξουσία, αποστασία από τον όρκο πιστότητας στον θεοπρόβλητο και κεχρισμένο ηγεμόνα, και η παράδοσή του στον θάνατο.

Αυτός ο οποίος αφιέρωσε όλες τις δυνάμεις του στο όνομα του Κυρίου, για να υπηρετήσει την Ρωσσία, στερήθηκε της εξουσίας και στην συνέχεια της ίδιας της ελευθερίας του. Τα πάντα ξεσηκώθηκαν κατά του πιο πράου, αγνού και στοργικού τσάρου, έτσι ώστε κατά την φοβερή ώρα της επίθεσης εναντίον του να παραμείνει μόνος. Βρώμικες συκοφαντίες διαδόθηκαν από πριν εναντίον του τσάρου και της οικογένειάς του, για να ψυχρανθούν οι άνθρωποι απέναντί του. Όταν ο ηγεμόνας είχε ανάγκη ηθικής υποστήριξης, οι πιο κοντινοί συνεργάτες του δεν του την παρείχαν και παραβίασαν τον όρκο τους. Κάποιοι έλαβαν μέρος στην συνομωσία· άλλοι, από αδυναμία, τον συμβούλεψαν να παραιτηθεί. Ο τσάρος παρέμεινε τελείως μόνος, περιτριγυρισμένος από «προδοσία, δειλία και δόλο», [όπως ο ίδιος έγραψε στο ημερολόγιό του].

Κατ’ εκείνες τις μέρες, το Πσκόφ [όπου υπέγραψε την παραίτησή του] έγινε η Γεθσημανή του τσάρου και το Αικατερίνμπουργκ ο Γολγοθάς του. Ο τσάρος Νικόλαος πέθανε ως μάρτυς με ακλόνητη πίστη και υπομονή, έχοντας πιεί το ποτήριο των θλίψεων μέχρι τέλους.

Πηγή: Man of God: Saint John of Shanghai and San Francisco, Redding, California: Nikodemos Orthodox Publication Society, 1994, pp. 131-133.